Alfabet raka Rak jądra Wykrywanie i diagnostyka raka jądra Typy nowotworów jądra

Na podstawie badania histopatologicznego określane są cechy charakterystyczne dla dango guza, umożliwiające zakwalifikowanie go do odpowiedniego typu. Nowotwory jądra to najczęściej nowotwory zarodkowe. Jest to grupa guzów różniąca się między sobą przebiegiem klinicznym. Ich wspólną cechą jest pochodzenie z komórek germinalnych (komórki, z których powstają plemniki). Nowotwór jądra może pochodzić również z innych komórek budujących jądro, jednak tego typu nowotwory są rzadkie.

Przebieg kliniczny nasieniaka (seminoma) różni się w stosunku do innych typów. Odznacza się wysoką wrażliwością na promieniowanie jonizujące. Z tego powodu nowotwory jądra zostały sklasyfikowane na dwie główne grupy:

• nasieniaki (seminoma) stanowią około 40% guzów jądra, nowotwory diagnozowane u mężczyzn w około 40 r.ż., mogą dawać przerzuty odległe, natomiast pojawiają się one późno. Przebieg tej choroby jest mniej agresywny w stosunku do nienasieniaków ( non-seminoma);
• nienasieniaki (non-seminoma) stanowią około 60% wszystkich zarodkowych nowotworów jądra. Większość z nich zawiera elementy komórkowe kilku typów histologicznych (nienasieniaki mieszane). Zazwyczaj występują u młodszych mężczyzn, przed 30 r.ż.

Klasyfikacja histopatologiczna (wg WHO)

1. Nowotwory zarodkowe    

1.1 Nowotwory zawierające jeden typ utkania histologicznego:             

• nasieniak klasyczny (Seminoma),          
• nasieniak spermatocytarny (Seminoma spermatocyticum),           
• rak zarodkowy (Carcinoma embryonale) – typ dorosłych,         
• guz pęcherzyka żółtkowego (Yolk Sac Tumor = Endodermal Sinus Tumor),      
• nabłoniak kosmówkowy – kosmówczak (Chorioncarcinoma),         
• potworniak (Teratoma). 

1.2 Nowotwory zawierające więcej niż jeden typ utkania histologicznego:

• rak zarodkowy i potworniak,           
• nabłoniak kosmówkowy i jakikolwiek inny typ utkania,         
• inne rodzaje guzów mieszanych.

2. Nowotwory wywodzące się ze sznurów płciowych lub podścieliska.

3. Nowotwory wywodzące się z komórek zrębowych: 

• guz z komórek Leydiga (Leydig’s cell tumor),    
• inne guzy stromalne (androblastoma, guz z komórek Sertoliego, ziarniszczak),   
• gonadoblastoma.

4. Nowotwory zawierające elementy zarodkowe i elementy sznurów płciowych.

5. Nowotwory układu chłonnego lub krwiotwórczego.

6. Nowotwory wtórne (przerzutowe).

STADIA ZAAWANSOWANIA: Do oceny zaawansowania procesu nowotworowego guza zarodkowego jądra stosuje się klasyfikację TNM Międzynarodowej Unii do Walki z Rakiem (UICC). System klasyfikacji TNM dla nowotworu zarodkowego jądra składa się z czterech składowych:

• T - punktowany od 0 do 4 (od ang. tumor, czyli guz pierwotny) – cechy guza pierwotnego. Ocenia się naciekanie naczyń w obrębie guza oraz przylegających do jądra narządów,
• N - punktowany od  0 do 3 (od ang. node, czyli węzeł chłonny) – brak lub obecność oraz rozległość przerzutu do regionalnych węzłów chłonnych,
• M - punktowany od  0 do 1(od ang. metastasis, czyli przerzut) – obecność przerzutów odległych do narządów (na przykład płuc, wątroby, kości, mózgu) lub węzłów innych niż regionalne (np. węzłów w obrębie klatki piersiowej, w okolicy nadobojczykowej, czy w pachwinie),
• S - punktowany od  0 do 3(od ang. serum – surowica) – cecha zależna od stężenia markerów nowotworowych we krwi.

Im niższy stopień zaawansowania klinicznego, tym mniej intensywne leczenie jest prowadzone oraz lepsze jest rokowanie. Cecha S zależna jest od ilości markerów, których stężenie podwyższone jest ponad normę. Występowanie przerzutów odległych powoduję pogorszenie rokowania.