Żołądek jest to część przewodu pokarmowego, do którego przez przełyk dostaje się pokarm. Ma w nim miejsce trawienie składników pokarmowych, głównie białek. Z żołądka pokarm pasażowany jest do jelit, gdzie zachodzą kolejne etapy trawienia.
Narząd ten składa się z wpustu, dna, trzonu i odźwiernika. Nowotwór może rozwinąć się w każdej lokalizacji, jednak najczęściej do jego powstania dochodzi w części odźwiernikowej (ok. 50%).
Do powstania raka żołądka, prowadzą mutacje na poziomie komórkowym, które nie ulegają systemom naprawczym, w wyniku czego dochodzi do niekontrolowanego rozrostu komórek i powstania zmiany złośliwej.
Nowotwór rozprzestrzenia się zarówno przez ciągłość, obejmując struktury i narządy sąsiadujące z żołądkiem, takie jak przełyk czy trzustka, jak również drogą krwionośną lub chłonną, dając przerzuty m.in. do wątroby, płuc i kości.
Infekcja Helicobacter pylori jest czynnikiem ryzyka raka żołądka typu jelitowego, którego długi proces rozwoju prowadzi od zapalenia błony śluzowej żołądka i powstania procesu rozrostowego.
Najczęściej występującym nowotworem żołądka jest gruczolakorak (adenocarcinoma) – 95% przypadków. Wywodzi się on z komórek błony śluzowej wyścielającej żołądek. Znacznie rzadziej występują chłoniaki, nowotwory podścieliskowe przewodu pokarmowego i inne.
Pod względem lokalizacji anatomicznej wyróżnia się raka wpustu i raka pozawpustowego.
Histopatologiczna klasyfikacja Lauréna uwzględniająca ocenę komórek tworzących raka oraz ich sposób naciekania, wyróżnia dwa podstawowe typy gruczolakoraka żołądka:
– jelitowy: (ok. 60%), najczęściej rozwija się na podłożu zmian przedrakowych i jest zwykle umiejscowiony obwodowo. Cechuje go częstsze występowanie u płci męskiej. Budową przypomina błonę śluzową jelita. Cechuje się lepszym rokowaniem w porównaniu z gruczolakorakiem rozlanym.
– rozlany: (ok. 30%), najczęściej rozwija się w niezmienionej błonie śluzowej i zwykle dotyczy części żołądka położonej bliżej przełyku. Ze względu na wysoki stopień złośliwości charakteryzuje się gorszym rokowaniem. Rozrasta się w sposób rozproszony, bez wyraźnej granicy. Często rozwija się u młodych osób na podłożu zespołów genetycznej predyspozycji.
Klasyfikacja Lauréna ma znaczenie rokownicze oraz jest przydatna przy podejmowaniu decyzji klinicznych, między innymi dotyczących zabiegów operacyjnych.
Najczęstszy jest rak pozawpustowy typu jelitowego, który powstaje na podłożu przewlekłego zanikowego zapalenia błony śluzowej żołądka w przebiegu zakażenia bakterią Helicobacter pylori. Z kolei rak umiejscawiający się na pograniczu przełyku i żołądka powstaje najczęściej u chorych z refluksem żołądkowo-przełykowym.
Od wielu lat obserwuje się systematyczne zmniejszanie się liczby zachorowań na raka żołądka, co jest związane najprawdopodobniej z zastosowaniem skutecznej antybiotykoterapii zakażeń bakterią Helicobacter pylori.
Polska jest krajem o średniej zachorowalności na raka żołądka. Obecnie rak żołądka jest pod względem częstości występowania 7. nowotworem złośliwym u mężczyzn i 11. u kobiet. Najczęściej rozpoznawany jest w wysokim stadium zaawansowania, w którym przeprowadzenie operacji prowadzącej do wyleczenia nie jest możliwe. Związane jest to z brakiem (poza Japonią) badań przesiewowych, umożliwiających wykrycie nowotworu w okresie bezobjawowym. Wczesna postać raka żołądka stanowi jedynie 5-8% zachorowań i wykrywana jest zwykle przypadkowo.
(http://onkologia.org.pl/rak-zoladka/)
Sfinansowane z budżetu Miasta Poznania