Mięśniaki są najczęstszymi łagodnymi nowotworami kobiet, i dotyczą ich w 30-50%. Mięśniaki to nowotwory niezłośliwe wywodzące się z tkanki mięśniowej (gładkiej) budującej mięsień macicy.
Do najczęściej występującego należy mięśniak gładkokomórkowy. Estrogeny i prawdopodobnie doustne środki antykoncepcyjne stymulują wzrost mięśniaków. Z kolei nowotwory te kurczą się w okresie pomenopauzalnym. Mięśniaki prawie nigdy nie przemieniają się w mięsaki – złośliwą formę nowotworu macicy, oraz obecność licznych mięśniaków nie zwiększa ryzyka powstania nowotworu złośliwego.
Mogą występować jako pojedyncze zmiany w macicy, a mogą być też mnogie. Przyjmują postać kulistych zmian umiejscowionych w macicy, nie naciekają prawidłowej tkanki i nie dają przerzutów. Mogą mieć kilka milimetrów średnicy, mogą też powiększać się do dużych rozmiarów i wypełniać całą miednicę albo przerastać całą macicę, dając obraz tzw. macicy mięśniakowatej.
OBJAWY
Mięśniaki macicy są często bezobjawowe, wykrywane zostają przypadkowo podczas rutynowego badania ginekologicznego. Symptomy, które mogą się pojawić to obfite, przedłużające się miesiączki, bóle podbrzusza, ucisk rozrastającego się guza na pęcherz moczowy lub odbytnicę (parcie na mocz, zaparcie stolca), dolegliwości bólowe odcinka lędźwiowego kręgosłupa oraz bolesne współżycie płciowe. Duże mięśniaki mogą być wyczuwane palpacyjnie przez kobietę. Duże zmiany mogą być przyczyną problemów z zajściem w ciążę, jak również z jej donoszeniem i porodem
Mięśniaki w zależności od ich lokalizacji dzielimy na:
• podśluzówkowe – powodujące zniekształcenie jamy macicy,
• śródścienne,
• podsurowicówkowe - mogące prowadzić do zniekształceni,0a trzonu macicy.
ROZPOZNANIE
Rozpoznanie mięśniaka macicy opiera się na wywiadzie lekarskim, badaniu ginekologicznym oraz na szczegółowych badaniach obrazowych.
Ultrasonografia przezpochwowa jest to metoda nieinwazyjna, choć nie jest odpowiednia
np. w diagnozowaniu podśluzówkowych mięśniaków. Histeroskopia polega na wprowadzeniu małej kamery do jamy macicy. Badanie na ogół wykonuje się w znieczuleniu. Pozwala ono na uwidocznienie nieprawidłowości w jamie macicy. Do bardziej zaawansowanych badań zaliczamy tomografię komputerową oraz obrazowanie techniką rezonansu magnetycznego. W przypadku tomografii komputerowej badanie wymaga napromienienia pacjenta i podania środka kontrastującego, dlatego też nie jest badaniem z wyboru w pierwszej kolejności.
W rozpoznaniu różnicowym należy wziąć pod uwagę obecność polipa endometrialnego, guza jajnika, jak również mięsaka (nowotworu złośliwego).
LECZENIE
Jedną z metod leczenia mięśniaków jest embolizacja tętnic macicznych, czyli zatkanie głównych naczyń odżywiających macicę. Powoduje to zmniejszenie ukrwienia narządu i zahamowanie tempa wzrostu mięśniaków.
Innym sposobem leczenia jest doustne leczenie farmakologiczne pozwalające na zmniejszenie wielkości mięśniaków i często złagodzenie objawów.
Leczenie operacyjne mięśniaków polega na wyłuszczeniu guza (miomektomii) lub usunięciu macicy. Istotna jest dokładna ocena liczby, wielkości i umiejscowienia mięśniaków.
Mięśniaki macicy często nawracają. Obecnie jedynym, trwałym sposobem wyleczenia pacjentki z mięśniaków macicy jest operacyjne usunięcie macicy w całości.
Sfinansowane z budżetu Miasta Poznania