W chorobie rozsianej (w przypadku raka nerki oznacza to, że komórki nowotworowe są obecne także poza nerką) samo usunięcie guza nerki lub nawet całej nerki nie może zagwarantować wyleczenia. Komórki nowotworowe nadal będą obecne w innych częściach organizmu. Pacjentów, u których choroba została rozpoznana w stadium zaawansowanym, poddaje się leczeniu paliatywnemu.
Leczenie paliatywne nie ma na celu wyeliminowania choroby, wyleczenia z nowotworu. Celem leczenia paliatywnego jest poprawa jakości życia chorego. Jest to możliwe dzięki łagodzeniu objawów choroby, opóźnianiu progresji (czyli postępu) choroby, zniesieniu dolegliwości bólowych oraz zapobieganiu powikłaniom.
Chociaż usunięcie nerki w chorobie zaawansowanej nie umożliwia całkowitego wyleczenia, jednak badania wykazały, że wykonanie nefrektomii u pacjentów z takim rozpoznaniem przed dalszym leczeniem wydłuża czas przeżycia. Nefrektomia u pacjentów z chorobą rozsianą ma zatem charakter paliatywny – opóźnia postęp choroby, zmniejsza dolegliwości związane z dużym, krwawiącym guzem.
Dalszym etapem leczenia paliatywnego jest leczenie systemowe. Leczenie to polega na podawaniu leków ogólnoustrojowo, np. dożylnie. Leki rozprzestrzeniają się w organizmie, wywierając wpływ na komórki nowotworowe, ale także – jako efekt uboczny – na pozostałe, zdrowe komórki ciała.
Należy pamiętać, że nie każdy pacjent z rozsianą chorobą może zostać zakwalifikowany do leczenia systemowego. Warunkiem jest dobry stan ogólny bez współistniejących ciężkich chorób internistycznych. Do metod wykorzystywanych w leczeniu systemowym należą:
Wybór metody leczenia zależy od szacowanego rokowania. Oznacza to, że zanim rozpoczęte zostanie leczenie, najpierw określanych jest kilka istotnych czynników, m.in. stan sprawności pacjenta, obecność niedokrwistości, czas jaki upłynął od rozpoznania choroby. Następnie, w oparciu o te czynniki, pacjent zostaje zakwalifikowany do jednej z trzech grup rokowniczych – korzystnej, pośredniej lub niekorzystnej. Wybór sposobu leczenia zależy od tego, do której z kategorii rokowniczych przypisany został pacjent.
Immunoterapia Terapia ta mobilizuje układ immunologiczny pacjenta do walki z chorobą. W przypadku raka nerki wykorzystywany jest interferon alfa. Leczenie to stosuje się u chorych z korzystnym rokowaniem, u których wykonano zabieg nefrektomii, a przerzuty zlokalizowane są jedynie w płucach. Do działań niepożądanych immunoterapii należą m.in. infekcje, spadek apetytu i jadłowstręt, spadek ilości białych krwinek (czyli leukopenia), depresja, zaburzenia snu, objawy grypopodobne (gorączka, bóle mięśni i stawów, dreszcze).
Jeśli immunoterapia nie przyniesie efektu, pacjent poddawany jest leczeniu biologicznemu.
Leczenie biologiczne Inaczej terapia celowana polega na stosowaniu leków, które działają na komórki posiadające określone markery. W przypadku raka nerkowokomórkowego dostępne są 3 grupy leków:
Co to są kinazy i dlaczego są tak ważne w leczeniu raka nerki? Kinazy są enzymami, które uczestniczą w przenoszeniu sygnału do komórki. Regulują one m.in. wzrost komórki, namnażanie komórek (czyli podziały), obumieranie komórek. Zaburzenie aktywności kinaz jest częstą przyczyną chorób, szczególnie chorób nowotworowych. Zatem zahamowanie nieprawidłowo funkcjonujących kinaz jest skuteczną metodą leczenia niektórych nowotworów. W raku nerki udowodniono skuteczność wyżej wymienionych leków.
U pacjentów o korzystnym lub pośrednim rokowaniu stosuje się przede wszystkim sunitynib lub pazopanib, należące do grupy inhibitorów kinaz tyrozynowych. Do działań niepożądanych tych leków należą m.in. biegunka, nadciśnienie tętnicze, spadek ilości płytek krwi (czyli małopłytkowość), niedoczynność tarczycy, zaburzenia funkcji wątroby.
U pacjentów o niekorzystnym rokowaniu stosowany jest głównie temsyrolimus.
Sfinansowane z budżetu Miasta Poznania