Zrozumieć chemioterapię

Czym jest chemioterapia?

Chemioterapia jest metodą leczenia raka za pomocą leków-środków farmakologicznych. Leki te często zwane są: cytostatykami, "chemią".

Na czym polega chemioterapia?

Normalne komórki rozwijają się i umierają w kontrolowany sposób. Komórki nowotworowe natomiast, rozwijają się i rozmnażają w niekontrolowany sposób i trudno obumierają. Za pomocą chemioterapii niszczone są komórki nowotworowe, hamowany jest ich rozwój lub rozmnażanie w jednym lub więcej momentach ich własnego cyklu życiowego. Ponieważ niektóre leki działają skuteczniej w połączeniu z innymi, chemioterapia może obejmować więcej niż jeden lek. Ta metoda leczenia zwana jest chemioterapią kombinowaną (złożoną). Poza chemioterapią stosowane są inne farmakologiczne metody leczenia raka. Na przykład, niektóre leki mogą blokować działanie hormonów - naturalnych substancji, wytwarzanych przez organizm, które ułatwiają czasami rozwój pewnych typów komórek nowotworowych. Lekarze mogą też stosować środki wpływające na reakcje biologiczne zachodzące w organizmie, aby wspomagać jego naturalne mechanizmy obronne przeciwko nowotworowi.

Co można osiągnąć dzięki chemioterapii?

W zależności od typu nowotworu i stadium jego rozwoju, chemioterapia może:

Wyleczyć chorobę nowotworową,

Powstrzymać rozprzestrzenianie się choroby nowotworowej,

Opóźnić rozwój nowotworu,

Złagodzić symptomy, które mogą być spowodowane chorobą nowotworową.

Chemioterapia jest bardzo skuteczną metodą leczenia raka. Nawet jeśli chemioterapia nie doprowadza do pełnego wyleczenia, może pomóc ludziom żyć dłużej i zachować lepszą jakość życia.

Czy chemioterapia będzie jedyną metodą stosowaną przy leczeniu mojego przypadku?

Czasami chemioterapia jest jedyną stosowaną terapią. Częściej jednak chemioterapię stosuje się jako metodę wspomagającą zabiegi chirurgiczne i radioterapię. Istnieje wiele powodów, dla których chemioterapia może być stosowana wraz z innymi metodami leczenia. Na przykład, chemioterapia może być wykorzystywana do zmniejszenia rozmiarów guza przed operacją lub radioterapią. Może także być stosowana po operacji lub radioterapii, aby pomóc zniszczyć minimalne pozostałości komórek nowotworowych w organizmie. Jeżeli chemioterapia stosowana jest do tych właśnie celów to mówi się, że jest terapią adjuwantową.

Jakie leki będę otrzymywać?

Twój lekarz zadecyduje, który lek lub leki będą dla Ciebie najodpowiedniejsze. Decyzja ta uzależniona jest od typu nowotworu, na który chorujesz, jego lokalizacji, stopnia zaawansowania oraz od tego, jak określony lek wpływa na normalne funkcje organizmu, a także od Twojego ogólnego stanu zdrowia.

Gdzie będę poddawany chemioterapii?

Możesz otrzymywać chemioterapię w domu, w gabinecie lekarskim, w klinice, w przychodni przyszpitalnej lub w szpitalu. Wybór miejsca zależy od leku lub leków, które przyjmujesz, polityki szpitala i preferencji lekarza. Zaraz po rozpoczęciu chemioterapii, możliwe, że będziesz musiał pozostać na krótko w szpitalu, po to, by lekarz mógł obserwować działanie leków na organizm i dokonać wszelkich niezbędnych zmian.

Jak często i jak długo będę otrzymywać chemioterapię?

To, jak często i jak długo będziesz otrzymywać chemioterapię zależy od rodzaju nowotworu na który chorujesz, celów leczenia, leków, które otrzymujesz i od tego jak Twój organizm na nie zareaguje. Możesz otrzymywać chemioterapię codziennie, raz na tydzień lub raz na miesiąc. Chemioterapia stosowana jest zazwyczaj w cyklu "przyjmowania i odstawiania", który uwzględnia okres odpoczynku, podczas którego Twój organizm może odbudować nowe zdrowe komórki i odzyskać siłę. Lekarz powinien być w stanie podać przybliżony okres stosowania chemioterapii. Cokolwiek lekarz Tobie zaleci, należy się tego trzymać. W przeciwnym wypadku, stosowanie chemioterapii może nie odnieść pożądanego skutku. Jeżeli ominiesz sesję leczenia, skontaktuj się natychmiast z lekarzem, aby otrzymać wskazówki, co do dalszego postępowania.

W jaki sposób otrzymam chemioterapię?

W zależności od rodzaju raka, na który chorujesz, leku lub leków, które przyjmujesz, chemioterapia może być podawana w jeden z następujących sposobów:

- Przez usta (oralnie) w formie pastylki, kapsułki lub płynu. Lek należy połknąć, tak jak w przypadku innych przyjmowanych medykamentów;

- Domięśniowo lub podskórnie, bądź bezpośrednio do rejonu zaatakowanego przez nowotwór. Otrzymasz wtedy zastrzyk;

- Dożylnie. Lek zostanie wprowadzony za pomocą cienkiej igły do żyły na dłoni lub przedramieniu. Innym sposobem otrzymania dożylnej chemioterapii jest podawanie za pomocą cewnika – cienkiej rurki wprowadzonej do grubej żyły, która pozostaje tam tak długo, jak jest to konieczne.

- Chemioterapia może być także podawana do określonej części ciała za pomocą cewnika lub pomp infuzyjnych, które automatycznie dozują ilość dostarczanego leku. Cewniki mogą być wprowadzane do szpiku kostnego, jamy brzusznej, pęcherza moczowego lub wątroby.

Czy chemioterapia jest bolesna?

Otrzymywanie chemioterapii doustnie lub dożylnie sprawia takie samo wrażenie, co otrzymywanie innych leków tymi metodami. Chemioterapia dożylna podobna jest do pobierania krwi do badań laboratoryjnych, jedynie igła pozostaje na miejscu dłużej. 

Niektórzy odczuwają chłód lub inne dziwne uczucia w okolicy miejsca wykonywania zastrzyku w momencie rozpoczęcia zabiegu. Informujcie lekarza lub pielęgniarkę o tych odczuciach. Zgłaszajcie też wszelkie uczucia bólu, pieczenia lub niewygody, które występują podczas lub po chemioterapii dożylnej. 

Wprowadzanie igły do dłoni lub przedramienia wielu osobom nie stwarza problemów. Jednakże, jeżeli sprawia to komuś trudność, należy rozważyć możliwość wprowadzenia cewnika do żyły i pozostawienia go na tak długo jak trzeba. Zapobiega to wielokrotnemu wprowadzaniu igły do żyły. Cewniki nie sprawiają bólu lub niewygody, jeśli są odpowiednio wprowadzone, chociaż osoba czuje ich obecność. Przy jakimkolwiek odczuciu bólu lub niewygody należy niezwłocznie zawiadomić lekarza lub pielęgniarkę.

Czy w czasie chemioterapii mogę przyjmować inne leki?

Niektóre leki nie mogą być zażywane w czasie chemioterapii. Dlatego przed rozpoczęciem leczenia, należy przygotować listę wszystkich przyjmowanych leków i pokazać ją lekarzowi. Lista powinna obejmować nazwę każdego leku, stosowanie, powód stosowania i dawki. Pamiętaj, by uwzględnić leki wydawane bez recepty, takie jak środki przeczyszczające, leki na przeziębienie lub przeciwbólowe i witaminy. Lekarz powie Ci, które leki należy odstawić przed rozpoczęciem chemioterapii. Po rozpoczęciu leczenia, zawsze uzgadniaj z lekarzem przyjmowanie nowych lekarstw lub ich odstawienie.

Czy podczas chemioterapii będę mógł normalnie pracować?

Niektóre chorzy kontynuują pracę podczas chemioterapii, jednak większość osób korzysta w okresie chemioterapii ze zwolnienia lekarskiego.

Jeśli po chemioterapii czujecie się bardzo zmęczeni, może warto zmienić tryb życia na jakiś czas. Rozmawiaj szczerze ze swoimi przełożonymi o Twoich potrzebach w tym trudnym okresie. Możliwe, że będziesz mógł pracować na pół etatu lub część pracy wykonywać w domu.

W jaki sposób dowiem się, że chemioterapia skutkuje?

Twój lekarz zastosuje wiele badań do kontroli efektu działania chemioterapii. Często będziesz poddawany badaniom fizycznym, badaniom krwi, prześwietleniom. Nie wahaj się pytać lekarza o wyniki badań i co one oznaczają w Twoim przypadku.

Podczas gdy badania i testy mówią wiele na temat tego jak działa chemioterapia, skutki uboczne nie mają większego związku ze skutecznością leczenia. Skutki uboczne takie jak mdłości i wypadanie włosów występują, ponieważ chemioterapia niszczy zarówno niektóre komórki zdrowe jak i komórki nowotworowe. Czasami ludzie uważają, że jeśli nie występują u nich skutki uboczne – leki nie działają, lub jeśli występują u nich skutki uboczne – leki działają poprawnie. Jednakże skutki uboczne tak bardzo różnią się w zależności od osoby i rodzaju stosowanych leków, że ich występowanie zazwyczaj nie jest oznaką tego czy leczenie jest skuteczne.

Jeżeli występują u Ciebie skutki uboczne, jest wiele sposobów by je złagodzić. Możesz o tym przeczytać https://faqrak.pl/expert-quest...