Rakotwórcze substancje czy zachowania zwiększające ryzyko zachorowania na nowotwory. Słyszymy o tym dużo. Czy stres, jego nadmiar może prowadzić do wielu chorób, w tym nowotworów? Stres to stan obciążenia psychicznego powstający w sytuacji zagrożenia, trudności lub niemożności realizacji ważnych celów, zadań i wartości. Występuje w momencie rozbieżności między wymaganiami i możliwościami. Stres towarzyszy praktycznie każdemu z nas codziennie.
Często wyróżnia się 2 rodzaje stresu: krótko- i długotrwały. Krótkotrwały stres może nam towarzyszyć przy wystąpieniach publicznych, na randce czy gdy spóźnimy się do pracy. Długotrwały stres wynika z czynników, które działają na nas kilka tygodni, miesięcy czy lat i może towarzyszyć np. opiece nad chorym członkiem rodziny czy okresowi bezrobocia.
Szczególnie długotrwały i przewlekły stres wiązany jest z wieloma jednostkami chorobowymi. Osoby obciążone przewlekłym stresem mogą zmagać się z problemami z sercem, trawieniem, wysokim ciśnieniem czy obniżoną odpornością oraz problemami psychicznymi.
Co w takim razie z chorobami nowotworowymi? Odpowiedź na to pytanie nie jest tak prosta jakby się wydawało. Wyniki dotychczasowych badań są dość rozbieżne.
Część badaczy zaobserwowała związek między stresem (np. związanym z pracą) a zwiększonym ryzykiem zachorowania na nowotwory, ale inni takiego związku nie potwierdzają. Jedno z badań prowadzone w Australii nie wykazało związku między krótko, jak i długotrwałym stresem i ryzykiem zachorowania na raka piersi u kobiet z rodzinnym obciążeniem tym nowotworem. Metaanaliza (praca uogólniająca i porównująca wyniki innych badań na dany temat) badań z Azji, Europy, Australii i Ameryki wykazała, że stres wiąże się z podwyższonym ryzykiem zachorowania na raka płuc. Inna metaanaliza prac z obszaru Europy nie znalazła związku między stresem a ryzykiem zachorowania na raka piersi, płuc, jelita grubego czy prostaty. Przykładów takich rozbieżności jest wiele, dlatego stanowisko środowiska medycznego nie jest do końca jasne w kwestii wpływu stresu na ryzyko onkologiczne.
Z drugiej strony, badacze podkreślają, że stres może pośrednio wpływać na zwiększenie zachorowania na nowotwory. Stres może powodować zmiany w naszych nawykach czy zachowaniu, np. w wyniku odczuwanego stresu, ktoś może zacząć palić papierosy, których dym jest rakotwórczy. Stres może doprowadzić do zwiększenia konsumpcji alkoholu, objadania się czy ograniczenia aktywności fizycznej, które mogą zwiększać ryzyko zachorowania na nowotwory.
Na razie trudno jest stwierdzić, czy stres może bezpośrednio wpływać na zachorowanie na nowotwór. Tak czy inaczej warto zadbać o ograniczenie przewlekłego stresu w swoim życiu. Pomocna może być zmiana nawyków, ograniczenie czynników stresowych w naszym życiu (np. częstszy wypoczynek) czy aktywność fizyczna. Jeśli zaś odczuwany przez nas poziom stresu jest niepokojący i wpływa destrukcyjnie na codzienne życie, trzeba sięgnąć po pomoc psychoterapeuty, psychologa czy psychiatry.
Zdrowia i trzymajcie się.