Niepalenie papierosów to podstawowy element profilaktyki nowotworów złośliwych płuca, nie dający jednak gwarancji, że na ten nowotwór nie zachorujemy. Każdego roku w USA od 16 000 do 24 000 osób umiera z powodu nowotworów złośliwych płuca (około 20% wszystkich zgonów z powodu tego nowotworu), mimo że nigdy nie paliły papierosów i nie używały żadnych form tytoniu. Gdyby z nowotworów złośliwych płuca u niepalących stworzyć odrębną kategorię nowotworów, znalazłby się one w dziesiątce najczęstszych przyczyn zgonów na nowotwory w USA. Jakie są najważniejsze przyczyny zachorowań na nowotwory złośliwe płuca u osób, które nigdy nie paliły papierosów?
Radon – najistotniejszym czynnikiem zachorowania na nowotwór płuca u osób niepalących jest ekspozycja na radon. W USA to przyczyna 21 000 zgonów na nowotwór płuca rocznie. Radon występuje naturalnie w przyrodzie w wyniku rozpadu pierwiastków promieniotwórczych uranu U-238 oraz toru Tu-232, które stanowią składniki skał, gruntów i gleb. Radon jest składnikiem podłoża oraz materiałów budowlanych. Ryzyko nowotworu płuca jest wyższe u osób, które przez wiele lat mieszkały w domach zbudowanych z materiałów zanieczyszczonych radonem. W Polsce graniczne średnie stężenie roczne radonu-222 w pomieszczeniach przeznaczonych na stały pobyt ludzi nie powinno przekraczać 200 Bq/m3 w nowych budynkach oraz 400 Bq/m3 w budynkach starszych, co jest zgodne z zalecaniami Unii Europejskiej.
Bierne palenie – każdego roku w USA 7 330 niepalących dorosłych osób umiera z powodu nowotworów płuca, których przyczyną jest bierne palenie papierosów. Prawo zabraniające palenia papierosów w miejscach publicznych może ograniczyć liczbę nowotworów. Istotnym czynnikiem ryzyka jest narażenie na dym tytoniowy w miejscu pracy i w środowisku domowym.
Ekspozycja w miejscu pracy – czynnikami na które narażenie może zwiększać ryzyko zachorowania na nowotwór płuca są azbest oraz wyziewy ze silników na olej napędowy.
Zanieczyszczenie powietrza – zanieczyszczenie powietrza zarówno zewnętrznego jak i w pomieszczeniach zamkniętych może zwiększać ryzyko zachorowania na nowotwór płuca. Międzynarodowa Organizacja do Badań nad Rakiem (International Agency for Research on Cancer, IARC) ogłosiła w dniu 17.10.2013 roku komunikat, w którym potwierdziła sklasyfikowanie zewnętrznego zanieczyszczenia powietrza jako czynnik kancerogenny dla ludzi (grupa 1).
Mutacje w niektórych genach obserwowane są częściej w przypadku nowotworów płuca występujących u osób niepalących niż u palaczy.
Osoby niepalące papierosów wyeliminowały najistotniejszy czynniki ryzyka wystąpienia nowotworu płuca (ryzyko zachorowania na ten nowotwór jest ponad 25-krotnie wyższe u mężczyzn palących papierosy oraz ponad 26-krotnie wyższe u kobiet). Pomiar stężenia radonu w mieszkaniu, unikanie narażenie na dym tytoniowy oraz czynniki ryzyka w miejscu pracy pozwolą wyeliminować najważniejsze czynniki ryzyka zachorowania na nowotwór płuca u niepalących. Zdrowa dieta z dużą zawartością owoców i warzyw również pozwala obniżyć ryzyko zachorowania na nowotwór płuca.