16 października obchodziliśmy Światowy Dzień Żywienia i Walki z Głodem  

W nadchodzących jesiennych dniach skupimy się na temacie witaminy D.

Wszyscy zazwyczaj wiemy, że aby utrzymać prawidłowy stan naszego kośćca należy zadbać o właściwy m.in. poziom witaminy D. W ostatnich latach zwraca się szczególnie uwagę na problem występowanie niedoborów tej witaminy w różnych populacjach, niezależnie od wieku i płci. W związku z tym, propaguje się podejmowanie skutecznych działań, mających na celu utrzymanie stężenia witaminy D na właściwym poziomie, poprzez przebywanie odpowiedniej ilość czasu na słońcu, stosowanie diety bogatej w witaminę D oraz indywidualnie dobranej suplementacji.

Witamina D obejmuje grupę rozpuszczalnych w tłuszczach tzw. prohormonów czyli substancji, które zazwyczaj wykazują niewielką aktywność hormonalną, natomiast w organizmie mogą się przekształcić w hormony. Do grupy tej zaliczamy kalcyferol (wit. D1), ergokalcyferol (wit. D2) oraz cholekalcyferol (wit. D3). Witamina D pomaga organizmowi wykorzystywać wapń i fosfor do budowania mocnych kości i zębów. Skóra, wystawiona na słońce potrafi wytwarzać witaminę D, można ją również dostarczać z pożywieniem. Witamina D3 obecna jest w produktach pochodzenia zwierzęcego, natomiast produkty żywnościowe roślinne zawierają witaminę D2 (np. grzyby Shiitake). Głównym źródłem witaminy D3 są tłuste ryby morskie, w tym głównie śledź, łosoś, pstrąg tęczowy czy węgorz (powyżej 10µg witaminy D3, następnie halibut, karp, makrela oraz margaryny wzbogacone. Najmniej (poniżej 2 µg) zawarte jest w produktach nabiałowych (serach, mleku), jajach, maśle, mięsie i jego przetworach.

Niezmiernie ważne, ze względu na niską podaż witaminy D wraz z dietą, stało się, aby na rynku spożywczym pojawiły się produkty wzbogacone tym związkiem. Regulacje prawne nakładają na producentów żywności nakaz wzbogacania witaminą D niektóre produkty spożywcze, tj. margaryny oraz mleka modyfikowane dla niemowląt. Niemniej jednak wielu producentów dobrowolnie wzbogaca tą witaminą produkty mleczne (np. jogurty), sojowe oraz zbożowe (np. kaszki dla dzieci).

Głównym źródłem witaminy D jest jednak jej produkcja w skórze. Witamina D3 powstaje ze związku prekursorowego, którego ilość maleje wraz z wiekiem (nawet do 70%). Jednocześnie u osób o ciemną karnacją (o większej zawartości melaniny) proces przekształcania jest mniej efektywny co sprawia, że osoby te wymagają 5‑10‑krotnie dłuższego okresu nasłonecznienia niż ludzie o jasnym kolorze skóry. Ponadto, by wyprodukować odpowiednią ilość witaminy D zaleca się, aby w okresie od kwietnia do września, przebywać na słońcu minimum około 15 minut, 2-3 razy na tydzień, pomiędzy 10.00, a 15.00, jedynie z odsłoniętą twarzą, przedramionami oraz nogami, bez jednoczesnego używania filtrów przeciwsłonecznych. Proces ten jest niezwykle istotny, bowiem wit. D wytworzona w skórze jest dwukrotnie bardziej trwała niż ta pochodząca z środków farmakologicznych (suplementacji).

Niedobór witaminy D może prowadzić do osłabienia kości, u dzieci nazywanego krzywicą, a u dorosłych – osteomalacją. Mimo że bardzo rzadko zdarza się nadmiar witaminy D, jednakże zbyt wysokie jej poziom może podnosić stężenie wapnia, co prowadzi do kalcynozy, tj. odkładania się soli wapnia w tkankach miękkich nerek, serca lub płuc oraz hiperkalcemii (wysokie stężenie wapnia we krwi). Bezpieczny limit spożycia witaminy D dla osób dorosłych i dzieci w wieku powyżej 8 lat wynosi 4000 IU na dzień. Szacuje się, że przeciętna zawartość witaminy D w codziennej racji pokarmowej wynosi 100-200 IU (jednostek), co stanowi jedynie 10-20% dziennego zapotrzebowania na tę witaminę, w związku z czym jest niewystarczające.

Zainteresował artykuł? 

Więcej na temat witaminy D znajdziesz na stronie OPEN Poznań, zapraszamy ➡️ https://rehabilitacja-open.pl/...