Zaburzenia oddychania związane są głównie z dysfunkcjami wzorca oddechowego, które przejawiają się problemami z oddychaniem oraz generują objawy bezpośrednio niezwiązane z oddychaniem. Zaburzenia oddychania mogą mieć podłoże fizjologiczne, biomechaniczne oraz psychologiczne i takich też obszarów mogą dotyczyć symptomy zmienionego wzorca oddechowego.

Hiperwentylacja jest jednym z najczęściej opisywanych zaburzeń oddychania. Oddychać dużo nie oznacza oddychać zdrowo. Hiperwentylacja to nadmierne oddychanie w stosunku do rzeczywistych wymagań metabolicznych organizmu.

Hiperwentylacja manifestuje się jako szybkie, płytkie oddychanie związane ze zmianą pracy mięśni oddechowych i generowaniem oddechu górnożebrowego. Kompensacja ta w długofalowym działaniu wpływa na trwałą zmianę mechaniki oddychania oraz funkcję postawy ciała. Chroniczna hiperwentylacja często objawia się oddychaniem przez usta. Należy tutaj dodać, że hiperwentylacja nie objawia się tylko zwiększeniem liczby oddechów na minutę. Objawy hiperwentylacji mogą być obecne również przy normalnej częstotliwości oddychania, ponieważ najważniejszym wyznacznikiem hiperwentylacji są zmiany biochemiczne krwi.

W wyniku oddychania w nadmiarze dochodzi do spadku poziomu dwutlenku węgla we krwi. Powoduje to ograniczenie dostaw tlenu do tkanek i narządów. W tej sytuacji ciało wchodzi w tzw. zasadowicę oddechową. Powoduje to zaburzenia równowagi kwasowo-zasadowej ustroju (pH), wyzwala reakcje stresowe oraz nasila odczuwanie niepokoju.

Hiperwentylacji towarzyszy też zmniejszona tolerancja na dwutlenek węgla, który jest głównym bodźcem oddechowym. Ta zwiększona wrażliwość sprawia, że ośrodki oddechowe „szaleją” w obliczu zmian stężenia tego gazu, a oddychanie trudniej jest kontrolować. Stany te powodują zaburzenia ogólnej homeostazy organizmu. W związku z tym przewlekła hiperwentylacja będzie dawała szerokie spektrum objawów pochodzących praktycznie ze wszystkich układów organizmu.

Jak sobie radzić z nadmiernym oddychaniem?

1. Przede wszystkim – oddychaj przez nos.

2. Monitoruj czy twój oddech nie przyśpiesza bez wyraźnego powodu (np. sytuacja stresowa, wysiłek fizyczny). Jeżeli w jakiejś sytuacji zaobserwujesz przyśpieszenie oddechu, skup swoją uwagę na oddechu i wykonaj poniższe ćwiczenie:

  • wykonaj normalny (czyli niepogłębiony) wdech nosem, odliczając w myślach do 4,
  • następnie zrób powolny wydech, również nosem, wydłużając wydech i odliczając w myślach do 6,
  • powtarzaj ten typ oddechu przez kolejne 3-4 minuty,
  • trenuj redukcję objętości oddechowej, która zwiększy twoją wrażliwość na CO2.

Masz cechy hiperwentylacji? Unikaj ziewania, wzdychania i nerwowego kaszlu. Przełknij wtedy ślinę i wykonaj krótkie (kilka sekund) wstrzymania oddechu.

Więcej z zakresu fizjoterapii znajdziesz na stronie OPEN Poznań, zapraszamy 

➡️ https://rehabilitacja-open.pl/edukacja/fizjoterapia/prawidlowy-oddech-4-hiperwentylacja