W analizie opublikowanej na łamach European Journal of Cancer przedstawiono prognozy zachorowalności i umieralności na nowotwory złośliwe w krajach europejskich. Na Europę przypada stosunkowa duża część zachorowań na nowotwory złośliwe(jedna czwarta wszystkich zachorowań w roku 2008 ), mimo, że populacja europejska stanowi jednie jedną dziewiątą populacji światowej. W artykule przedstawiono prognozy zachorowalności i umieralności dla 25 umiejscowień nowotworów w 40 krajach europejskich dla roku 2012.
Przewiduje się, że w 2012 roku w Europie zachorowało na nowotwór złośliwy 3.45 mln osób, zmarło 1.75 mln. Najczęstsze umiejscowienia nowotworu to pierś (464 000), jelito grube i odbytnica (447 00), gruczoł krokowy (417 000) i płuco (410 000). Cztery w/w nowotwory odpowiadają za połowę wszystkich zachorowań na nowotwory w Europie. Najwyższa zachorowalność łącznie dla obu płci występuje w Północnej i Zachodniej Europie (we Francji najwyższa zachorowalność u mężczyzn, w Danii u kobiet), najniższa na półwyspie Bałkańskim (Bośnia i Hercegowina, Albania, Grecja). Najczęstsze przyczyny zgonów z powodu nowotworów złośliwych w 2012 roku to: nowotwory płuca (353 000), jelita grubego i odbytnicy (215 000), piersi (131 000) i żołądka (107 000). Umieralność na nowotwory odzwierciedla zachorowalność oraz przeżywalność dla poszczególnych nowotworów, z najwyższą umieralnością u mężczyzn na Węgrzech. Najniższa umieralność charakteryzuje kraje Europy Północnej (Finlandia, Islandia) u mężczyzn oraz kraje Europy Południowej (Portugalia, Hiszpania) u kobiet.
Nowotwory piersi to pierwsza przyczyna zachorowań na nowotwory złośliwe u kobiet w 2012 roku we wszystkich krajach europejskich. Najwyższa zachorowalność obserwowana jest na zachodzie i północy Europy oraz w krajach skandynawskich, najniższa występuje we Wschodniej Europie (Mołdowa, Ukraina). Wysoka umieralność charakteryzuje kraje Europy Północnej: Belgia, Dania (konsekwencja wysokiej zachorowalności) oraz kraje na południu kontynentu: Serbia, Macedonia (wysoki wskaźnik Zgony / Zachorowania, niska przeżywalność). Zróżnicowanie występowania nowotworów piersi wynika z uczestnictwa w programie wczesnego wykrywania nowotworu oraz wpływu czynników ryzyka. Spadek umieralności po 1990 roku w wielu krajach europejskich jest efektem wczesnego wykrywania nowotworu oraz poprawy efektywności leczenia.
Zachorowalność na nowotwory złośliwe jelita grubego i odbytnicy jest nieco wyższa u mężczyzn niż u kobiet. Trendy wzrostowe obserwuje się u mężczyzn w centrum kontynentu (Słowacja, Węgry, Czechy) oraz u kobiet w Norwegii, Danii i Holandii. Najniższa zachorowalność występuje na Bałkanach oraz w Grecji i Albanii. Rozkład umieralności jest zbliżony do zachorowalności, chociaż umieralność jest także wysoka w krajach gdzie zachorowalność jest na relatywnie niskim poziomie (Mołdowa, Rosja, Czarnogóra, Polska. Litwa). Czynniki zwiększające zachorowalność na nowotwory jelita grubego i odbytnicy to dieta z małą ilością owoców, warzyw, nieprzetworzonych produktów roślinnych oraz dużą zawartością czerwonego mięsa, tłuszczu i produktów wysoko-przetworzonych. Zdrowa dieta plus unikanie siedzącego trybu życia i otyłości to elementy istotne w profilaktyce nowotworów jelita grubego i odbytnicy. Zaleca się także udział w programie badaniach przesiewowych.
Zachorowalność na nowotwory gruczołu krokowego charakteryzuje się siedmiokrotną różnicą wartości współczynnika pomiędzy regionami o najwyższej (Północna i Zachodnia Europa) i najniższej zachorowalności (Europa Centralna i Wschodnia). Wzrost zachorowalności po roku 1980 był w dużej mierze efektem powszechnego wprowadzenia testu PSA, chociaż czynnikami mogącymi zwiększać ryzyko zachorowania są także siedzący tryb życia i otyłość. Po roku 1996 obserwuje się spadek umieralności na nowotwory gruczołu krokowego w wielu krajach europejskich.
Najwyższą zachorowalność na nowotwory płuca u mężczyzn obserwuje się na wschodzie i w centrum kontynentu (Węgry, Macedonia, Serbia, Polska), najniższą w Europie Północnej (Finlandia, Szwecja). Odwrotna charakterystyka jest obserwowana u kobiet, z najwyższą zachorowalnością w Północnej Europie (Dania, Holandia) oraz najniższą na wschodzie kontynentu (Ukraina, Białoruś, Rosja). Obraz umieralności jest podobny do zachorowalności. Nowotwory płuca to główna przyczyna zgonów na nowotwory złośliwe u mężczyzn we wszystkich krajach europejskich poza Szwecją. W co raz większej liczbie krajów kobiety umierają częściej na nowotwory płuca niż na nowotwory piersi. Przeważająca większość zachorowań na nowotwory płuca związana jest z paleniem papierosów. Działania zmierzające do obniżenia liczby osób palących papierosy powinny być priorytetem nie tylko u mężczyzn, szczególnie w Europie Centralnej i Wschodniej, ale także u młodych kobiet. Umieralność na nowotwory płuca u kobiet rośnie w wielu częściach Europy.