DLA PACJENTA - 7 zasad postępowania przy rejestracji w placówce medycznej

Do Biura Rzecznika Praw Pacjenta wpływają zgłoszenia dotyczące problemów przy rejestrowaniu się pacjentów w placówkach prowadzących działalność leczniczą. W związku z tym Rzecznik Praw Pacjenta informuje, co warto wiedzieć, udając się do przychodni / poradni w celu umówienia się na wizytę lekarską.

1. Przy udzielaniu świadczeń powoływanie się na rejonizację jest niedopuszczalne.

Pacjent nie może zostać odesłany do miejsca swojego zamieszkania w sytuacji gdy dokonał wyboru świadczeniodawcy na podstawie uzyskanego skierowania do leczenia w rodzaju: ambulatoryjnej opieki specjalistycznej (poradnie specjalistyczne); leczenia szpitalnego; rehabilitacji leczniczej; leczenia uzależnień; opieki psychiatrycznej; opieki długoterminowej i hospicyjno - paliatywnej.
 

2. Pracownik rejestracji nie powinien zadawać pacjentowi szczegółowych pytań dotyczących choroby, jej przyczyn i przebiegu.

Zakres pytań zadanych przez pracownika rejestracji powinien dotyczyć tylko obszaru pozwalającego na dokonanie rejestracji zdarzenia (imię i nazwisko, pesel, adres zamieszkania, ewentualnie nr telefonu pacjenta w celu potwierdzenia wizyty). Poza możliwością zapisania się do lekarza, pacjent powinien uzyskać kompletną informację o: zakresach świadczeń udzielanych w placówce, kolejce oczekujących na świadczenia, porach zapisywania się do lekarzy, wymaganych dokumentach koniecznych przy przyjęciu do lekarza, adresach miejsc wykonywania zleconych badań diagnostycznych, zasadach udostępniania dokumentacji medycznej i innych informacji dotyczących organizacji pracy przychodni. Pacjent powinien także okazać dokument potwierdzający ubezpieczenie zdrowotne.
 

3. Ustalanie przez świadczeniodawcę konkretnego dnia lub wyznaczenie godzin zapisów do lekarza, jest niezgodne z prawem.

Na wizytę u lekarza pacjent ma prawo zapisać się dowolnie wybranego dnia, w godzinach pracy rejestracji - zgodnie z § 13 "ogólnych warunków umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej", stanowiącym załącznik do Rozporządzenia MZ z dnia 6 maja 2008 r. (Dz. U. Nr 81, poz. 484).
 

4. Pacjent nie może być zmuszany do osobistego dokonania rejestracji.

Pacjent w celu rejestracji do lekarza może: zgłosić się osobiście, telefonicznie, za pośrednictwem osoby trzeciej, a jeżeli placówka dysponuje odpowiednim oprogramowaniem, również drogą elektroniczną. Pracownik rejestracji natomiast ma obowiązek poinformowania o dacie i godzinie wizyty.
 

5. Termin wizyty kontrolnej powinien zostać ustalony podczas bieżącej wizyty u lekarza.

W sytuacji, gdy pacjent jest objęty leczeniem specjalistycznym, termin wizyty kontrolnej powinien zostać ustalony podczas bieżącej wizyty u lekarza. To lekarz powinien zapewnić ciągłość leczenia, a nie pracownicy rejestracji. Traktowanie tych pacjentów na równi z pacjentami oczekującymi na pierwszą wizytę lekarską zapisanymi na liście kolejkowej jest działaniem niezgodnym z zasadami udzielania świadczeń zdrowotnych.
 

6. Żądanie od pacjenta aktualizacji skierowania jest nieuzasadnione.

Realizacja pierwszej wizyty u specjalisty odbywa się zawsze na podstawie skierowania, które stanowiło podstawę pierwszorazowej porady specjalistycznej. Dotyczy to wszystkich kolejnych porad specjalistycznych udzielonych pacjentowi z przyczyny wskazanej w skierowaniu, zarówno w danym roku kalendarzowym jak i w dalszym okresie. W przypadku nieobecności lekarza, pacjent powinien zostać poinformowany o sposobie zorganizowania opieki specjalistycznej w tym okresie. Informacja taka powinna zostać udostępniona w miejscu udzielania świadczeń, a także w siedzibie świadczeniodawcy.
 

Świadczeniodawca powinien poinformować pacjenta o ewentualnej zmianie terminu udzielenia świadczenia. Natomiast pacjent, gdy nie może stawić się na wizytę w umówionym terminie, również powinien poinformować o tym świadczeniodawcę, biorąc pod uwagę dobro innych oczekujących na świadczenie pacjentów.

7. Poznaj swoje prawa

Pamiętaj, że jedną z najczęstszych przyczyn korupcji jest nieświadomość i brak wiedzy pacjentów lub ich bliskich o posiadanych prawach i obowiązkach, które spoczywają na lekarzach, pielęgniarkach, położnych itp. A zatem, podstawowym narzędziem w walce z korupcją i swoistym „antidotum na korupcję” powinna być świadomość pacjentów, jakie prawa i jaki zakres świadczeń opieki zdrowotnej im przysługuje.

Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej gwarantuje każdemu prawo do ochrony zdrowia. Zgodnie z Konstytucją RP, „Obywatelom, niezależnie od ich sytuacji materialnej, władze publiczne zapewniają równy dostęp do świadczeń opieki zdrowotnej finansowanej ze środków publicznych. Warunki i zakres udzielania świadczeń określa ustawa.”

Warto pamiętać, że szczegółowe warunki udzielania i zakres świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, zasady i tryb finansowania świadczeń oraz zadania władz publicznych w zakresie zapewnienia równego dostępu do świadczeń zostały unormowane w przepisach ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych , w szczególności w załączniku do ww. ustawy został wskazany wykaz świadczeń opieki zdrowotnej, które nie są finansowane ze środków publicznych, bez względu na zakres ich zastosowania.

Każdy powinien także pamiętać, że przepisy prawa, m.in. ustawa o zakładach opieki zdrowotnej, gwarantują obligatoryjne poszanowanie i ochronę praw pacjenta.

Pacjent ma prawo do żądania od lekarza rzetelnej informacji o swoim stanie zdrowia, przebiegu leczenia, stosowanych w jego trakcie produktach leczniczych lub wyrobach medycznych. Pacjenci i ich bliscy mają prawo do żądania udostępnienia im dokumentacji medycznej.

Ponadto pamiętać należy, że organizację i porządek udzielania świadczeń zdrowotnych w danym zakładzie opieki zdrowotnej powinien określać regulamin porządkowy zakładu - każdy ma prawo żądać zapoznania się z nim.

Dodatkowo, pacjent uprawniony jest do świadczeń zdrowotnych odpowiadających wymaganiom wiedzy medycznej, a w sytuacji ograniczonych możliwości udzielenia odpowiednich świadczeń - do korzystania z rzetelnej, opartej na kryteriach medycznych procedury ustalającej kolejność dostępu do tych świadczeń (tzw. kolejki).

W przypadku wątpliwości w tym zakresie należy skontaktować się z Rzecznikiem Praw Pacjenta działającym w Centrali Narodowego Funduszu Zdrowia oraz w każdym Oddziale Wojewódzkim Narodowego Funduszu Zdrowia.

W przypadku pacjentów szpitali psychiatrycznych, pomocy można szukać dodatkowo u Rzeczników Praw Pacjenta Szpitali Psychiatrycznych.

Zawsze pytaj o podstawę prawną, jeżeli ktoś z personelu medycznego próbuje żądać od Ciebie uiszczenia opłaty przed lub po udzieleniu świadczenia opieki zdrowotnej (np. za wizytę u lekarza, zabieg, badanie diagnostyczne itp.). 

Pamiętaj również, iż zgodnie z art. 68 Kodeksu Etyki Lekarskiej - jeżeli z zatrudnienia lekarza wynika, że winien spełniać swe obowiązki wobec powierzonych jego opiece chorych bez świadczeń finansowych z ich strony, to nie może żądać od tych chorych wynagrodzenia w jakiejkolwiek formie ani też uzależniać leczenia od uzyskania materialnej korzyści.


ŹRÓDŁO: www.bpp.gov.pl