Nowotwory złośliwe nerki należą do chorób, których jednym z głównych czynników ryzyka są nadwaga i otyłość. Prawie połowa nowotworów nerki związana jest z otyłością (BMI>30 kg/m2) a ryzyko zachorowania rośnie o 20-35% przy wzroście BMI o 5 kg/m2. Otyłość zwiększa też ryzyko wystąpienia wielu innych chorób (nowotwory złośliwe, choroby układu krążenia, choroby nerek). Pomimo, że nadwaga jest czynnikiem ryzyka wielu chorób, jednocześnie u osób z nadwagą obserwuje się lepsze prognozy odnośnie niektórych chorób a nawet lepszą przeżywalności z ostrymi i przewlekłymi chorobami. Wiele badań potwierdza występowanie swoistego paradoksu nadwagi, który obserwowany jest w chorobach nerek, serca, nowotworach złośliwych a także w chorobach geriatrycznych. Biologia tego zjawiska nie jest wyjaśniona.
Journal of the National Cancer Institute opublikował wyniki analizy przeprowadzonej w populacji 2119 pacjentów z nowotworem nerki. U pacjentów z nadwagą (BMI>25 kg/m2 <30 kg/m2) oraz z otyłością (BMI>30 kg/m2) zaobserwowano odpowiednio o 39% i 35% niższe ryzyko wystąpienia bardziej zaawansowanego stadium choroby. U pacjentów z nowotworem nerki wyższe BMI wiązało się z niższym stadium zaawansowania, łagodniejszym zróżnicowaniem oraz niższym ryzykiem zgonu.
Potencjalnym wyjaśnieniem paradoksu nadwagi może być zróżnicowanie ekspresji genów odpowiedzialnych za metabolizm kwasów tłuszczowych w tym syntazy kwasów tłuszczowych (ekspresja genu odpowiedzialnego za syntezowanie tego enzymu wzrasta u osób z nowotworami złośliwymi). W przypadku nowotworów nerki aktywność genu obniża się u osób otyłych, natomiast u osób z „normalną” wagą ciała jego ekspresja wzrasta. Ten mechanizm jest jednym z pierwszych wyjaśnień paradoksu nadwagi w onkologii a w szczególności w nowotworach złośliwych nerki. Pomimo pozytywnego wpływu nadwagi odnośnie prognoz w nowotworach nerki należy pamiętać, że nadwaga jest jednym z głównych czynników ryzyka wystąpienia tego nowotworu.