Autorzy artykułu opublikowanego na łamach European Journal of Cancer Prevention przedstawili podsumowanie wiedzy z zakresu epidemiologii nowotworów złośliwych jajnika na podstawie badań typu case-control przeprowadzonych we Włoszech oraz z badań przeprowadzonych w ramach Collaborative Group on Epidemiological Studies of Ovarian Cancer.
Obserwuje się
stały negatywny związek pomiędzy liczbą ciąż oraz stosowaniem doustnych środków
antykoncepcyjnych a ryzykiem zachorowania na nowotwór złośliwy jajnika (im
więcej ciąż, dłuższe stosowanie doustnej antykoncepcji, tym niższe ryzyko
zachorowania). Dla innych czynników hormonalnych oraz związanych z cyklem
menstruacyjnym (np. wczesna pierwsza miesiączka, późna menopauza) związek z
ryzkiem nowotworów jajnika jest potwierdzony, ale jego znaczenie dla
zachorowalności na nowotwory złośliwe jajnika w skali populacji jest
niewielkie. Dla surowiczych oraz endometrialnych nowotworów jajnika (ale nie dla śluzowych i
jasnokomórkowych) obserwuje się związek ze stosowaniem hormonalnej terapii
zastępczej.
Nie wykazano istnienia silnego związku pomiędzy piciem alkoholu i paleniem papierosów a ryzykiem nowotworów jajnika ogółem, natomiast w przypadku granicznych nowotworów śluzowych, ograniczony wpływ wykazano dla palenia papierosów. Zarówno palenie papierosów, jaki i picie alkoholu zwiększają ryzyko zgonu z powodu nowotworów złośliwych jajnika. Ryzyko nowotworów jajnika rośnie wraz z wartościami Indeksu Masy Ciała (BMI) oraz wzrostem kobiety, natomiast może maleć przy aktywności fizycznej. Możliwe jest występowanie związku pomiędzy poszczególnymi elementami diety i nowotworami jajnika, ale nie wykazano w tym obszarze jednolitego trendu wyników. Historia rodzinna obciążona wstępowaniem nowotworów jajnika zwiększa ryzyko ich wystąpienia u kolejnej osoby z rodziny (jak również zwiększa ryzyko wystąpienia innych nowotworów złośliwych, w tym nowotworów trzonu macicy oraz jelita grubego i odbytnicy).
Poznane czynniki ryzyka zachorowania są przyczyną jednie ograniczonej części zachorowań na nowotwory złośliwe jajnika w populacji. Głównym elementem odpowiadającym za pozytywne trendy zachorowalności i umieralności na nowotwory jajnika w wielu krajach wysokorozwiniętych (high-income countries) jest powszechność stosowania doustnych środków antykoncepcyjnych wśród kobiet urodzonych po roku 1930.