Nowotwór złośliwy jest chorobą niespodziewaną, ale pewne zachowania pozwalają obniżyć ryzyko zachorowania oraz polepszyć efektywność leczenia, kiedy nowotwór już wystąpi. Większość z tych zachowań obniża również ryzyko wystąpienia innych poważnych chorób oraz pozwala żyć dłużej w dobrym zdrowiu.
Badaj się regularnie w ramach programów wczesnego wykrywania nowotworów złośliwych
Badania przesiewowe pozwalają rozpoznać nowotwór we wczesnym stadium, kiedy jest niewielkich rozmiarów, nie daje przerzutów i jest łatwiejszy do wyleczenia. Badania wczesnego wykrywania nowotworów szyjki macicy oraz jelita grubego i odbytnicy pozwalają również rozpoznać stany przednowotworowe, przez co zapobiegają rozwojowi nowotworu. W Polsce funkcjonują programy wczesnego wykrywania nowotworów złośliwych piersi, szyjki macicy oraz jelita grubego i odbytnicy. Warto również porozmawiać z lekarzem na temat badań wczesnego wykrywania nowotworów płuca oraz gruczołu krokowego.
Utrzymuj odpowiednią masę ciała
Nadwaga i otyłość to czynniki ryzyka wielu nowotworów złośliwych, w tym nowotworów piersi, jelita grubego, trzonu macicy, nerki, przełyku i trzustki. Utrzymuj odpowiednią masę ciała poprzez regularne ćwiczenia fizyczne oraz prawidłowy sposób odżywiania się.
Ćwicz regularnie
Aktywność fizyczna obniża ryzyko wystąpienia wielu nowotworów złośliwych (pierś, trzon macicy, gruczoł krokowy, jelito grube) jak również innych poważnych chorób (cukrzyca, choroby serca).
Zalecana minimalna dawka wysiłku fizycznego dla dorosłych to 150 minut wysiłku o średniej intensywności (szybki spacer) lub 75 minut wysiłku o wysokiej intensywności (szybszy oddech i praca serca) tygodniowo.
Zalecana dawka minimalna dla dzieci to 60 minut wysiłku o średniej lub wysokiej intensywności każdego dnia (w tym przynajmniej 3 dni wysiłku intensywnego).
Odżywiaj się odpowiednio
Wyniki badań wskazują, że spożywanie dużej ilości owoców i warzyw, produktów pełnoziarnistych, ryb oraz drobiu wiąże się obniżeniem ryzyka zachorowania na nowotwory złośliwe. Spożywanie dużej ilości czerwonego lub przetworzonego mięsa podwyższa ryzyko zachorowania.
Jedz przynajmniej 2 ½ kubka owoców i warzyw każdego dnia.
Ogranicz spożycie czerwonego mięsa (wołowina, wieprzowina, baranina) oraz mięsa przetworzonego (boczek, kiełbasa, hot-dogi).
Wybieraj pełnoziarniste pieczywo, makarony i płatki zamiast form przetworzonych oraz brązowy ryż zamiast białego.
Jedz mniej słodyczy.
Nie pal papierosów
Palenie papierosów odpowiada za około 80% zgonów z powodu nowotworów złośliwych płuca oraz 30% wszystkich zgonów na nowotwory złośliwe.
Ogranicz spożycie alkoholu
Spożywanie alkoholu podwyższa ryzyko zachorowania na wiele nowotworów złośliwych (pierś, jama ustna, gardło, krtań, przełyk, wątroba, jelito grube i odbytnica).
Mężczyźni powinni spożywać nie więcej niż 2 drinki dziennie, norma dla kobiet to 1 drink.
1 drink to około 360 ml piwa, 150 ml wina lub 45 ml wódki.