< Powrót

Radioterapia onkologiczna podstawy

Co to jest radioterapia?

Promieniowanie to specjalny rodzaj energii przenoszony za pośrednictwem fal lub strumieni cząsteczek. Energia ta może pochodzić ze specjalnych urządzeń które ją wytwarzają lub substancji radioaktywnych. Wiele lat temu lekarze nauczyli się wykorzystywać tę energię, aby otrzymać obraz wnętrza ciała oraz wykrywać chorobę. 

Prawdopodobnie zetknęliście się już ze zdjęciem rentgenowskim swojej klatki piersiowej, zęba lub kości. Kiedy stosuje się wysoki poziom promieniowania (wielokrotnie przekraczający dawkę stosowaną przy badaniu rentgenowskim) energia ta może zostać użyta do leczenia nowotworów. 

Przy pomocy specjalnego sprzętu energię tę kieruje się na nowotwory lub obszary ciała dotknięte chorobą. Stosowanie wysokoenergetycznych promieni lub cząsteczek do leczenia choroby zwane jest radioterapią, lub czasami "terapią kobaltową", "terapią elektronową", "terapią megawoltową" lub "napromienianiem".

Jak działa radioterapia?

Wysokie dawki promieniowania mogą zabijać komórki lub powstrzymać je od wzrostu i podziału. Radioterapia jest przydatnym narzędziem leczenia nowotworu ponieważ komórki nowotworowe rosną i dzielą się szybciej niż normalne komórki w otaczającej je tkance zdrowej. Ponadto, komórki zdrowe regenerują się po napromienianiu znacznie szybciej niż komórki nowotworowe. Lekarze ostrożnie dawkują intensywność leczenia oraz ograniczają ilość zdrowej tkanki poddanej napromienianiu, tak aby niszczące działanie promieni dotknęło wyłącznie nowotwór.

Jakie są korzyści z radioterapii?

Radioterapia jest skuteczną metodą leczenia wielu odmian raka zlokalizowanego w prawie każdym organie ciała. Blisko połowa wszystkich pacjentów z rakiem jest poddawana napromienianiu, a liczba pacjentów wyleczonych tą metodą rośnie z każdym rokiem. Dla wielu pacjentów radioterapia jest jedyną konieczną metodą leczenia. 

Tysiące ludzi zostaje wyleczonych z choroby nowotworowej po zastosowaniu samej radioterapii lub radioterapii w połączeniu z leczeniem chirurgicznym lub chemioterapią.

Lekarze mogą zastosować napromienianie przed operacją, aby zmniejszyć objętość guza. Radioterapia pooperacyjna może służyć powstrzymaniu wzrostu wszelkich komórek, które pozostaną po zabiegu. 

W niektórych przypadkach lekarze stosują promieniowanie jednocześnie z niektórymi lekami przeciwnowotworowymi aby zniszczyć nowotwór.

Nawet kiedy całkowite wyleczenie raka nie jest możliwe radioterapia może przynieść ulgę. Wielu pacjentów stwierdza, że jakość ich życia poprawiła się po zastosowaniu radioterapii stosowanej w celu zmniejszenia guza, zredukowania ucisku, krwawienia, bólu lub innych symptomów raka. Leczenie to znane jest jako terapia paliatywna.

Czy jest jakieś ryzyko przy stosowaniu radioterapii?

Podobnie jak w przypadku innych rodzajów leczenia stosowanych w różnych chorobach, istnieją pewne zagrożenia dla pacjentów poddawanych radioterapii. Krótkie, wysokie dawki promieniowania, które uszkadzają lub niszczą komórki nowotworowe mogą również zaszkodzić komórkom zdrowym. Kiedy tak się stanie, pacjent doświadczy skutków ubocznych leczenia. Skutki te oraz metody postępowania w przypadku ich wystąpienia są opisane tu: https://faqrak.pl/expert-quest...

Ryzyko pojawienia się skutków ubocznych jest zazwyczaj niższe niż korzyści wynikające ze zniszczenia komórek chorych. Twój lekarz nie zaleci Ci żadnego leczenia o ile korzyści z niego - uzyskanie kontroli nad chorobą i złagodzenie symptomów - nie będą znacznie większe niż ewentualne znane zagrożenia.

W jaki sposób stosuje się radioterapię?

Radioterapię można stosować na jeden z dwóch sposobów: zewnętrznie lub wewnętrznie. Niektórzy pacjenci poddani są po kolei obu tym formom leczenia.

Poszczególne urządzenia stosowane do radioterapii działają w nieco inny sposób i stąd też różne jest ich zastosowanie. 

Niektóre sprawdzają się lepiej w przypadku nowotworów zlokalizowanych tuż pod powierzchnią skóry, inne działają skuteczniej na nowotwory położone głęboko w ciele. Twój lekarz zadecyduje, które z urządzeń będzie najlepsze dla ciebie. 

Kiedy stosuje się radioterapię wewnętrzną - brachyterapię, radioaktywna substancja lub źródło promieniowania zostaje szczelnie zamknięte w niewielkich pojemniczkach, takich jak przewody lub cienkie rurki zwane implantami. Implant jest umieszczany bezpośrednio na nowotworze lub w jamie ciała. Czasami po chirurgicznym usunięciu nowotworu, w obszarze wycięcia umieszcza się implant, aby zniszczyć wszelkie komórki nowotworowe, które mogły pozostać po zabiegu.

Kto prowadzi radioterapię?

Lekarz, który jest specjalistą w zakresie leczenia promieniowaniem - onkolog radioterapeuta - zaplanuje najbardziej korzystny w twoim przypadku rodzaj leczenia. Radioterapeuta kieruje wysoko wyspecjalizowanym zespołem medycznym. W zespole tym mogą znajdować się:

  • fizyk - który gwarantuje, że urządzenia działają prawidłowo i emitują właściwe dawki promieniowania,
  • specjalista d/s dozymetrii - osoba pomagająca w realizacji twojego planu leczenia obliczając liczbę zabiegów i czas trwania każdego z nich,
  • pielęgniarka radioterapeutyczna - zapewniająca opiekę pielęgniarską oraz informacje na temat leczenia i porady w zakresie zwalczania efektów ubocznych,
  • technik radioterapeuta - który układa cię do każdego zabiegu i obsługuje urządzenia emitujące promieniowanie.

Pytania użytkowników

Witam, mój mąz w okresie 19.11.2013-25-11.2013 otrzymał na okolicę mózgowia WBRT 20Gy/5 frakcji, wyinik badania KT głowy w dniu 17.12,2013 wykazał brak zmian ogniskowych w mózgowiu.Niestety w dniu 28.01.2014 okazało się ,ze są nowe guzki . Czy teraz moze być zastosowana kolejna radioterapia ??

Tak może być zastosowana radioterapia.

moja mama rok temu miała zabieg radioterapii na raka móżdzku teraz odkryto następnego czy można zastosować radioterapię jeszcze raz

To zależy od dawki całkowitej jaką wtedy podano.

folinyres Witam serdecznie Czy ktoś słyszał o takiej chemii w Polsce? W niemczech podawano ją chorej na raka trzustki bardzo silna i chyba skuteczna, Pozdrawiam , Ja mam raka płuc i td z przerzutami do muzgu

Nie znam takiego leku. Może nazwa jest przekręcona.

Co można zastosować jeszcze oprócz radioterapii i chemioterapii jesli np radioterapia nie przyniesie do konca efektu?

To zależy jakiego narządu dotyczy choroba nowotworowa, jakie było rozpoznanie kliniczne wynik badania histopatologicznego i jakie do tej pory zastosowano leczenie.

Witam. Moja mama ma glejaka IV miała operację która prawdopodobnie przebiegła pomyślnie teraz ma radioterapię. Przewidziane było 25 naświetleń pozostały 3 i Pani doktor po obejrzeniu wyników badań przerywa na kilka dni naświetlanie ze względu na złe wyniki wątrobowe. Czy to może być normalne, że wyniki wątrobowe się pogarszają czy to jest wynik naświetlania czy leków. Dodam tylko, iż mama pomimo braku apetytu stara się jeść i owoce i warzywa tak, że na wadze raczej nie straciła. Proszę o wyczerpującą odpowiedź gdybym podał za mało informacji które by mogły być istotne chętnie podam. O co mogę zapytać lekarza prowadzącego tak abym uzyskał odpowiedzi, które by były dla mnie jasne. Dziękuję

Pogorszenie się wyników badań wątroby może być efektem ubocznym stosowanych leków lub rozwojem choroby. Raczej nie ma to związku z radioterapią. Proszę spytać lekarza co jego zdaniem spowodowało pogorszenie wyników wątroby i czy będzie zalecał inne badania diagnostyczne tego narządu.

Moja znajoma miała naświetlanie w związku z guzem mózgu jest już miesiąc po naświetlaniu w domu. Ale cały czas twierdzi że nie może mieć kontaktu z wnuczkiem bo ona promieniuje i jest to szkodliwe dla niego czy to jest prawda?

Nie, absolutnie nie. Chyba, że wszczepiono jej implanty radioaktywne ale to mało prawdopodobne.

jakie mogą być skutki uboczne radioterapii?

To zależy od tego jaki narząd jest napromieniany i jaki rodzaj promieniowania ma być użyty.

Witam. Moja mama ma guza mózgu g. II oligoastrocytoma w płacie ciemieniowym. Kształt kulisty ok. 3 cm z widocznym rozfragmentowaniem o łącznej wielkości 0,8 cm. Czekamy jeszcze na decyzję onkologa i neurochirurga w sprawie leczenia. Czy będzie potrzebna radioterapia przed operacją wycięcia guza?

Radioterapie stosuje się raczej po operacji wycięcia guza i taki scenariusz będzie prawdopodobnie zastosowany.

Witam, moja siostra ma raka złośliwego pluc, ma miec radioterapie, ma też cukrzyce, czy jest możliwe wyleczenie całkowite raka?

Zawsze jest taka nadzieja.

W jakim okresie czasu po operacji powinno się poddać radioterapii.

Wtedy kiedy rana pooperacyjna jest całkowicie wygojona i dana osoba ma odpowiednie wartości krwi.

Potrzebujesz wiedzy lub porady?

zamknij
Zadaj pytanie